Kanuna göre kişinin rızası olmadan emekliliğe haciz yapılamaz. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 93 üncü maddesi uyarınca bu durum; “Sağlık hizmetinin genel sağlık sigortası sistemi hükümlerinin uygulanması sonucunda kurumdan alacağı alacakları sigortalı ve hak sahiplerinin gelir, aylık ve ödeneklerinin devredilemez ve temlik edilemez” şeklinde ifade edilmiştir. Bu madde uyarınca emekli maaşının haczedilmesi, kanunlara göre emekli olan kişinin onayı alınmadan mümkün olmamaktadır.
Hangi Durumlarda Haciz Gerçekleşmektedir?
Yasaya göre, emeklinin rızası olmadan emekli maaşları iptal edilemez. Ancak, emeklilik haczine yol açabilecek durumlar vardır. Bu nedenle, 5510 sayılı Sosyal Güvenlik ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 88. maddesine göre, sosyal güvenlik kurumunun emekli primi ve sosyal güvenlik destek ödemeleri gibi alacakları varsa haczedilebilir. SGK borcu olan ve emekli maaşı alan bir kişiye SGK alacaklarını düzenleyerek maaşının dörtte birini mahsup edebilir. Bu durumda tevkif edilen maaş tutarı, emekli maaşının yüzde 25’ini aşamaz. Aynı zamanda, nafaka borcu dışındaki nedenlerle de emekli maaşlarına haciz yapılamaz.
Vergi Borcundan Dolayı Emekli Maaşına Haciz Gelebilir Mi?
Vergi borcundan dolayı emekli maaşınız üzerinde herhangi bir haciz yoktur. 5510 sayılı Sosyal Güvenlik ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 93 üncü maddesi hükümlerine göre, SGK alacakları ve nafaka borçları dışında kalan aylıklara haciz yapılmamaktadır. Bu düzenleme nedeniyle vergi borcundan dolayı emekli maaşına el konulmamaktadır.
Maaş Haczi Nedir?
Maaş haczi ya da maaş kesintisi olarak bilinen olgunun tanımını yapmak gerekirse: icra dairesi tarafından açık bir icra dosyasında borçlu olduğu tespit edilen bir kişinin maaşından yapılan kesintidir. Kalan tutar, tahsilat oranı denilen borçlunun maaşı oranında kesinti düşüldükten sonra alacaklıya ödenir.
Bu kesintinin yapılabilmesi için borçlunu vatandaşın sigortalı olarak çalışıyor olması gerekir. Alacaklının talebi üzerine oluşan maaşın dördüncü kısmının tenfizi davası, İcra ve İflas Kanununda alacaklı lehine yapılan hükümlerden biridir. Borçlunun emeği, yani iş gücünün hacze uğraması mümkün değil. İşsiz ve borçlu zorla çalıştırılarak, alacağı ücretin 83. maddeye esas alınarak haczedilmesi de mümkün değildir.
Maaştan İcra Kesintisi Nasıl Yapılır?
Ücret icra kesintisi belirli bir oranda yapılabilmektedir. Borçlunun maaşının 1/4’ü kesilebilir. Yani, aleyhine icraya başlanan kişi, söz konusu icraya itiraz etmemiş ve aleyhindeki takibat tamamlanmışsa ve alacaklı veya alacaklı vekili tarafından maaşın 1/4’ü talep edilmişse, bunun dörtte biri, alınan aylıktan kesilmektedir.
Emekli Maaşından Haciz Nasıl Kaldırılır?
Alacaklının borcu kapandığında ve yasal tahsilat kotasına ulaşıldığında emeklilik haczi kaldırılır. Bir dosya için borçlunun maaşından kesinti yapılırsa, bu, borcun asıl kredisi, faiz, hak ve icra giderleri ile varsa avukatlık ücretlerinin kesilmesi ile sona erer. Ancak bazı durumlarda icra dairesi tarafından sehven ve kasıtsız olarak kesintiler yapılmaya devam edilmektedir. Böyle bir durum ortaya çıktığında önlem alınmalıdır. Borcunu mal varlığı ile ödeyen borçlunun maaşından yine kesinti yapılıyorsa, bunu icra dairesine dilekçe vererek açıklamak zorundadır. Talep, yetkililer tarafından işlenir ve uygulanır. Avukatıyla birlikte hareket edilmesi alacaklı lehine olmaktadır. Haczedilecek maaş ve ücretler, borçlunun kendi isteği ile çalışması karşılığında almaya hak kazandığı maaş ve ücretlerdir.
