İş kazası geçiren veya meslek hastalığına yakalanan işçiler iş yerinde fiilen çalışamadıkları yani hasta ve izinli oldukları günlerde iş göremezlik maaşı almaya hak kazanırlar. Bu hak, prime esas kazancı asgari ücret üzerinden hesaplananlar için; ayakta tedavilerde 111,20 TL, yatakta tedavilerde ise 83,40 TL’dir.
SGK tarafından sigortalı çalışana ödenen prim her yıl asgari ücret zammına göre yeniden düzenlenmektedir. İş Kazası ve Meslek Hastalığı Maaşı 2022 Yılı için Ne Kadar? tüm merak edilenleri haberimizde derledik.
İş Kazası Nedir?
İşçinin işini yaparken, işine giderken veya işiyle ilgili faaliyette bulunurken kaza geçirmesi “iş kazası” kavramının en genel tanımıdır. Bu durumda işverende herhangi bir kusur aranmamaktadır. Kazanın ardından ilk tedavide hazırlanacak raporun iş kazası şeklinde düzenlenmesi halinde sigortalı istirahat süresi boyunca mağduriyet yaşamaması için SGK tarafından çeşitli ödeneklerle koruma altına alınır.
İş görmezlik oranı %10’un üzerinde olan sigortalıya sürekli iş göremez ödeneği bağlanır. Malulen emeklilik için aranan bazı şartlar vardır.
İş kazası nedeniyle iş göremez raporu almış ve daha sonra vefat etmiş vatandaşın hakkı ailesine kalır. Raporlu olunan gün sayısı kadar süre iş göremezlik maaşı almaya hak kazananların istirahatte oldukları süre ise maaşlarından kesilir. İş kazalarında zaman aşımı süresi 10 yıl olarak belirlenmiştir.
İş Kazası Kapsamında Değerlendirilen İşçiler
4A ve 4B sigortalıları iş kazası kapsamında değerlendirilmektedir. Bunun yanı sıra; ceza infaz kurumu veya tutukevi çalışanları, çıraklar ve stajyerler, harp malulleri, vazife malullüğü aylığı bağlananlar, Türkiye İş Kurumu kursiyerleri, yurtdışında çalıştırılan Türk işçiler, intörn öğrenciler, tarım ve orman işlerinde süreksiz çalıştırılan işçiler iş kazasından doğan hakları almakla yükümlüdür.
Olayın iş kazası olarak değerlendirilebilmesi için işçinin sigortalı olması, bedenen veya ruhen bir engel oluşması gerekmektedir. İş kazası bildirimleri e-sigorta uygulaması üzerinden online olarak da yapılabilir.
İş Kazası Sigortasından Doğan Haklar
İş kazası sigortasından doğan haklardan faydalanmak için prim gün sınırı bulunmaz. Geçici iş görmezlik ödeneği, sürekli iş göremezlik geliri, ölüm geliri, evlenme ödeneği ve cenaze ödenekleri bu hakların arasındadır.
Geçici İş Göremezlik Nedir?
SGK tarafından ödenen parasal yardım olarak tanımlanabilecek geçici iş göremezlik ödeneği kurum tarafından yetkilendirilen hekimin istirahat raporu vermesiyle hak edilir. İş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle elde edilen hak her gün için ödenir.
Geçici göremezlik ödeneği yatalak tedavilerde günlük kazancın yarısına eşdeğerdir, ayakta tedavilerde ise günlük kazancın üçte ikisine denk gelir.
4B kapsamında sigortalı olanların geçici iş göremezlik ödeneğinden faydalanabilmeleri için genel sağlık sigortası primi dahil olmak üzere borçları bulunmaması gerekmektedir. Geçici iş göremezlik ödeneği ödemeleri PTT şubeleri ve anlaşmalı bankalar aracılığı ile yapılır.
Sürekli İş Göremezlik
İşçinin sürekli iş göremezlik geliri alabilmesi için meslekte kazanma gücünün en az %10 oranında kaybı olması gerekir. Sigortalının kurum tarafından yetkilendirilmiş hekim ya da sağlık kurumundan rapor alması gerekmektedir. Tam iş göremezlik geliri, günlük kazanç x 30 x %70 olarak hesaplanır. Kısmi iş göremezlik geliri ise, günlük kazanç x 30 x %70 sürekli iş göremezlik formülü ile hesaplanır. İş göremezlik geliri rapor tarihinden sonraki ay başlatılmaktadır.
Meslek Hastalıkları Nelerdir?
Meslek hastalıkları genelde kronik seyirli olmakla birlikte solunum, kalp-damar, sindirim ve sinir sistemi, çeşitli kanserler, görme ve işitme problemleri en sık görülen meslek hastalıkları arasında sayılabilmektedir.
SGK verilerine bakıldığında omurga travmaları, silikozis, omuz ve tendon sakatlanmaları en sık görülen meslek hastalıkları grubunda yer alır. Meslek hastalığı başvuruları en yakın SGK müdürlüklerine yapılır. Sürecin tamamlanması için kurum başvuru sahibini çalışma gücü kaybının tespit edilmesi için yetkili bir hastaneye sevk eder.
Sürekli İş Göremezlik Geliri Ne Kadar 2022
Sigortalı, mesleğinde kazanma gücü kaybı yaşarsa sürekli iş göremezlik gelirini hak eder. Bu gelir kazancının yüzde 70’i oranındadır. Bu kişi başka birinin sürekli bakımına muhtaçsa oran yüzde 100’e çıkmaktadır.
Sürekli iş göremezlik gelirine hak kazanan kişi çalışmaya devam edebilmektedir. Kişinin bu Ödeneğe hak kazanması için prim ödeme gün sayısı şartı aranmamaktadır. Gelirin bağlanmasının ardından geçen sürede sigortalının kazanma gücünde değişiklik meydana gelirse gelirin yeniden hesaplanması gerekmektedir. Kazanma gücü kaybının %10’unun altına düşmesi halinde maaş kesintisi yaşanır.
