E-Devlet Üzerinden Ölüm Aylığı veya Yetim Maaşı Başvurusu 2022 Yılı İçin Nasıl Yapılır, Şartları ve Gereken Belgeler
E-Devlet kapısından ölüm aylığı başvurusu yapmak için gereken belgeler ve şartlar yalnız PTT şubelerinden alınabilen e-Devlet şifresi olmalıdır. Salgın şartları nedeniyle ölüm aylığı başvuruları bundan böyle e-Devlet sistemi üzerinden yapılamaya başlanmıştır.
Ölüm aylığı için başvurusu için:
- Başvuruda bulunacak kişinin T.C. kimlik numarası,
- e-Devlet şifresi
- Vefat eden kişinin T.C. kimlik numarası gerekiyor.
e-Devlet şifresi ile giriş yapıldıktan sonra Sosyal Güvenlik Kurumu hizmetlerinden “Ölüm Yardımı ve Dul / Yetim Aylığı Talebi” ekranından ölen anne, baba veya çocukların T.C. kimlik numarası üzerinden başvuru başvurulur.
e-Devlet hariç ölüm aylığı başvurusunu Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğü’ne giderek yapabilirsiniz. Ölüm aylığının bağlanmasının ardından Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Bağımsız ve Hizmet Akdiyle Çalışanlar Emeklilik Daire Başkanlığı’na başvuru yapılması gerekiyor.
Ölüm Aylığı Nedir?
Ölüm maaşı, iş kazası ya da meslek hastalığı sebebi ile vefat eden sigortalının geriye kalan ailesine veya hak sahiplerine iş kazası veya meslek hastalığı sigortasından yapılan yardımlardandır. Ölüm aylığından bağlanabilmesi için gerekli bazı şartlar vardır.
Dul ve Yetim Aylığı 2022
Dul maaşı ve yetim maaşı iki farklı yardım maaşıdır. Dul maaşı, herhangi bir sigortaya bağlı çalışan eşin vefat etmesi sonucu bağlanan maaştır.
Bahsi geçen maaş hem erkekler için hem de kadınlar içindir. Yetim maaşı ise anne ya da babanın çocuklarına bağlanan yardım maaşı olarak bilinir. Her ikisinin de vefat etmesi durumunda da bağlanabilir.
Ölüm Aylığı Almak İçin Gerekli Şartlar
Ölüm maaşına hak kazanma koşulları şunlardır:
- En az 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya,
- 4/1-(a) sigortalıları için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması
- Malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken veya malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanmış olup henüz işlemleri tamamlanmamış,
- Bağlanmış bulunan malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı, sigortalı olarak çalışmaya başlamaları sebebiyle kesilmiş, durumda iken ölen sigortalıların hak sahiplerine yazılı istekte bulunmaları halinde ölüm aylığı bağlanır.
- Ölüm aylığı bağlanabilmesi için sadece 4/1-(a) sigortalıları için öngörülen her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartında; gerek ölen sigortalı tarafından, gerekse hak sahipleri tarafından yapılan tüm borçlanmalar bu şartların oluşmasında dikkate alınmamaktadır.
- 1/10/2008 tarihinden önce ölen sigortalıların 900 gün hesabında borçlanılan tüm süreler dikkate alınmaktadır. Ayrıca, kendi nam ve hesabına (5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi) çalışan sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için ölen sigortalıların genel sağlık sigortası primi dâhil, prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şarttır.
Ölüm Aylığı Başvurusu İçin Gereken Belgeler
Ölüm maaşına başvurmak isteyenlerin tamamlaması gereken belgeler aşağıdaki gibidir:
- Ölüm aylığı bağlanması için talep dilekçesi,
- Vukuatlı nüfus kayıt örneği,
- Veraset ilanı,
- 2 adet vesikalık fotoğraf,
- Nüfus cüzdanı fotokopisi,
- Hak sahipleri için beyan ve taahhüt belgesi,
- Eşler ve çocuklar arasında çalışan varsa her biri için gelir belgesi,
- Kişinin sigortasızlığına dair e-devletten alacağı belge,
- Çocuklar için öğrenim belgesi,
- Ziraat Bankası hesap numarası,
- Malul çocuklar için sağlık kurulu raporu.
Ölüm Aylığı Başvuru Formu
Ölüm maaşı başvuru formu ve talep dilekçesi vefat eden yakının ardından eşe ve çocuklara gerekli şartların sağlanması halinde SGK tarafından verilen aylıklara başvuru sürecinde sunulması zorunlu olan belgelerdir.
Bu belgelere ve doldurulmuş örneklerine Sosyal Güvenlik Kurumu resmi internet sitesinde bulunan “Formlar ve Dilekçeler” sekmesinden ulaşılabilir.
E-Devlet Ölüm Aylığı Başvurusu Nasıl Yapılır?
E-devlet üzerinden ölüm aylığı başvuru işlemlerinizi hızlı bir şekilde yapabilmeniz için aşağıda ki adımları sırası ile yapmanız gerekiyor.
Ölüm Aylığı Oranları Nedir?
Ölüm maaşı vefat eden sigortalının ailesine göre değişiklik gösterir. Çocuk sayısı, eşin önceden çalışıp çalışmadığı ve yeniden evlenip evlenmediği gibi durumlara göre düzenlenir.
Ölüm aylığı alanlar veya almak isteyenler için oranlar aşağıdaki gibidir:
- Dul eşe vefat eden sigortalının maaşının %50’si,
- Çocuğu olmayan ve çalışan dul eşe maaşın %50’si,
- Çocuğu olmayan ve çalışmayan eşe maaşın %75’i,
- Dul eş ve çalışmayan bir çocuk olması durumunda maaşın %60’ı eşe, %30’u çocuğa,
- Dul eş ve çalışmayan iki çocuk bulunması durumunda maaşın %50’si eşe, her bir çocuk için %25’lik kısım ayrılır.
- Vefat eden sigortalının evli olmayan kızlarının her birine ölen babadan dul kızına maaş bağlanması da dahil olmak üzere maaşın %25’i,
- Vefat eden sigortalının tek kızı olması halinde maaşın %50’si bağlanmaktadır.
- Vefat eden sigortalının anne ve babasına maaş bağlanması için birçok hususun değerlendirilir. Buna göre anne ve babasına maaş bağlanmasının ilk şartı 65 yaşın üstünde olmasıdır. 65 yaşını geçen anne ve babaların, ölen çocuklarından ölüm aylığı alabilmeleri için herhangi bir kurumdan maaş almıyor ve çalışmıyor olmaları gerekmektedir. Bu şartlar sağlandığında maaşın %25’i anne ve babaya bağlanabilmektedir.
- Örneğin, vefat eden kişinin emekli maaşı 1500 TL ise dul maaşı kapsamından eşin hak oranı %75 1125 TL ölüm aylığı, hak oranı %50 ise 750 TL ölüm aylığı bağlanmaktadır. Vefat eden kişinin çocuğunun %25 hak oranı varsa alacağı ölüm maaşı 375 TL olacaktır.
Dul Maaşı Bağlanma Şartları Nelerdir?
Vefat eden sigortalının eşinin maaş alması için gerekli olan koşullar şunlardır:
- Eşine aylık bağlanması için, ölüm tarihinde sigortalının eşi ile yasal evlilik bağı bulunması şarttır.
- Sigortalının dul eşine %50 si; aylık bağlanmış çocuğu bulunmayan dul eşine ise Kanun kapsamında veya yabancı bir ülkede çalışmaması gerekmektedir.
- Vefat eden sigortalının eşine endi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması halinde %75 i oranında aylık bağlanacaktır.
Dul Maaşı Hangi Durumlarda Kesilir?
Eşlere bağlanan dul maaşı aşağıda belirtilen durumlarda kesilebilir.
- Türk Vatandaşlığından çıkma veya çıkarılma
- Eşinin vefatından sonra evlenen kadının aylığı kesilmemektedir. Sonradan evlendiği eşinin ölümü nedeniyle, ikinci eşinden de ölüm aylığına hak kazanan dul eşe, bu aylıklardan tercih ettiği aylığı bağlanmaktadır.
- 5434 sayılı Kanuna göre dul aylığı bağlananların 5510 sayılı Kanunun 4/1-a, 4/1-b ve 4/1-c statüsünde çalışmaya başlamaları halinde aylıkları kesilmemektedir. Ancak, çalışılan statüye göre aylık bağlama oranları değişmektedir.
Kadın ve Erkeklere Bağlanan Yetim Aylığı Hangi Durumlarda Kesilir?
Kız ve erkek çocuklara bağlanan maaş şu durumlarda bağlayan kurum tarafından kesilir.
- Türk Vatandaşlığından Çıkma/Çıkarılma
- Yetim aylığı aldığı sırada evlenen erkek ve kız yetimin aylıkları kesilmektedir.
- 5434 sayılı Kanuna göre yetim aylığı bağlananların 5510 sayılı Kanunun 4/1-a, ve 4/1-b statüsünde çalışmaya başlamaları halinde yetim aylıkları kesilmemektedir.
- Öğrenim durumu değişikliği nedeniyle aylıklar kesilmektedir. Erkek yetimlerin 18 yaşından sonra okumayı bırakırsa, eğer ortaöğretim öğrencisi ise 20 yaşından sonra, yükseköğrenim öğrencisi ise 25 yaşını doldurması halinde aylıkları kesilmektedir.
Malul Erkeklere Bağlanan Yetim Aylığı Hangi Durumlarda Kesilir?
Malul erkekler için bağlanan şu durumlarda kesilebilir:
- Türk Vatandaşlığından Çıkma/Çıkarılma
- 5434 sayılı Kanuna göre göre aylık almakta olan malul erkek yetimin 5510 sayılı Kanunun 4/1-c kapsamında çalışması durumunda 5434 sayılı Kanunun 99 uncu maddesi gereğince aylığı kesilmektedir. 5510 sayılı Kanunun 4/1-a ve 4/1-b kapsamında çalışmaları nedeniyle bağlanan aylıklarının asgari ücretin net tutarından fazla olduğu tespit edilenlerden muhtaç olmadıklarına karar verilenlerin aylıkları kesilmektedir.
- Kurum Sağlık Kurulu kararı ile yapılan düzenli kontrollerde çalışma gücünün %60 oranından azaldığı onaylanırsa tespit edilirse bağlanan yetim aylığı kesintiye uğrar.
- Malul erkeklerin evlenmesi halinde yetim aylıklarında bir kesinti olmaz.
Ölüm Aylığı Nasıl Yapılır?
Ölüm maaşı hesaplanması Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre belirlenmektedir. 5510 Sayılı Kanun’a göre; “her yıl bağlanan aylıkların aylık başlangıç tarihinin ait olduğu yılın Ocak ayı itibarıyla yıl içine ait artışlar uygulanmaksızın hesaplanacak tutarları, yaşlılık sigortasından bir önceki yılın son ödeme ayında söz konusu sigortalılar için ayrı ayrı ödenen en düşük yaşlılık aylığından az olamaz.”
Ölüm Aylığı Sorgulaması Nasıl Yapılır?
Ölüm maaşı sorgulaması 3 seçenekten oluşuyor. Bu seçenekler aşağıda şöyle sıralanmaktadır:
- Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İletişim Merkezi ALO 170 üzerinden,
- E-Devlet sistemi üzerinden,
- Sosyal Güvenlik Kurumu şubeleri üzerinden ölüm aylığı sorgulaması yapılabilir.
ALO 170 numarasından Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İletişim Merkezi yoluyla gerçekleştirilen ölüm aylığı sorgulamasında kimlik doğrulaması şartı bulunuyor. Doğru bir sorgulama yapmak için, bütün bilgilerin doğru şekilde aktarılması gerekmektedir.
Bu doğrulama için başvuru yapan kişinin T.C. kimlik numarası, vefat eden kişinin ölüm tarihi, ölüm aylığına başvuru tarihi ve müracaat numarası ve vefat eden kişinin T.C. kimlik numarası kimlik doğrulaması için cevaplanması zorunludur.
T.C. Kimlik Numarası ile Dul ve Yetim Maaşı Sorgulama
Yetim ve Dul aylığı sorgulaması yapmak için T.C. kimlik numarası ile e-Devlet e giriş yapılması gerekmektedir. Eğer sorgulama yapacak kişinin e-Devlet şifresi yoksa PTT şubelerinde görevleri memurlara konunun anlatılması sonucunda yardımcı olunmaktadır..
E devletten ölüm aylığı sorgulama için, giriş yaptıktan sonra Sosyal Güvenlik Kurumu hizmet sitesini seçip “Ölüm Maaşı Sorgulama” işlemine tıklayarak çıkan sonuçlara göre sorgulama yapılmaktadır.
Eşe Dul Maaşı Bağlanma ve Bağlanan Maaşın Kesilme Durumu
Ölen sigortalının dul eşine ölüm aylığı bağlanabilmesi için en önemli şart, eşi ile resmi nikah yapmış olmasıdır. Ölen sigortalının ölüm anında eşleri arasında medeni nikah yoksa, eş ölüm aylığı alamaz.
Ölüm sonrası medeni nikâh halinde eşler, çocuk sayılarına ve çalışma durumlarına göre farklı oranlarda dul ve yetim aylığı almaya hak kazanabilirler. Eşin yeniden evlenmesi durumunda da dul maaşının düşürülmesi durumu ortaya çıkmaktadır. Dul kadın medeni bir nikahla yeniden evlenirse, geride kalanın emekli maaşı sona erer.
Vefat Eden Sigortalının Çocuklarına Nasıl Maaş Bağlanır ve Kesilir?
Ölen Sigortalı çalışanın çocuklarına aylık bağlanması için aşağıda koşullar göz önünde bulundurulup ücreti hesaplanır.
- Çocuğun cinsiyeti
- Çocuğun yaşı
- Çocuğun öğrenim durumu
- Çocuğun medeni hali
- Çocuğun malullük (sakat olma) durumu
- Çocuğun yabancı bir ülke mevzuatında çalışma durumu